منابع انسانی (Human Resources) بخش مهمی از هر سازمان است که با شناسایی، پرورش، ارتقاء و پشتیبانی از افراد مستعد، به دستیابی به اهداف سازمان کمک میکند. در ادامه این مقاله به بیان تعریف HR و آموزش و توسعه منابع انسانی می پردازیم:
منابع انسانی (HR) هم به عنوان یک نقش و هم یک بخش یا دپارتمان در سازمان فعالیت می کند. به عنوان نقش، منابع انسانی شامل فرآیندها، روش ها و استراتژی هایی است که به جذب، توسعه و حفظ کارکنان کمک می کند تا شرکت به اهداف خود دست یابد. بهعنوان یک بخش، منابع انسانی مسئولیت مدیریت تمام فعالیتهای مربوط به HR از جمله استخدام، پذیرش، حقوق و مزایا، آموزش و توسعه، مدیریت عملکرد، روابط کارکنان و حتی جدایی یا بازنشستگی را بر عهده دارد.
منابع انسانی در هماهنگ سازی بین اهداف سازمان و نیازها و خواسته های کارکنان، نقشی کلیدی ایفا می کند. با استفاده از برنامه ریزی نیروی کار، مدیریت استعداد، برنامه ریزی جانشینی و به کار گیری بهترین روش های HR، متخصصان این حوزه اطمینان می دهند که سازمان از استعداد های لازم برای ادامه فعالیت و رسیدن به اهداف بلند مدت خود برخوردار است.
با شناسایی نقاط ضعف مهارتی، ایجاد برنامههای آموزشی و توسعهای (L&D) و پیادهسازی سیستمهای مدیریت عملکرد، منابع انسانی تلاش میکند تا بیشترین بهرهوری از توانمندیهای کارکنان بهدست آید که این امر در موفقیت کلی سازمان موثر است.
منابع انسانی همچنین به کارکنان یا نیروی کار یک سازمان اشاره دارد. از این منظر، Human Resources کارکنان را بهعنوان ارزشمندترین دارایی شرکت تلقی میکند. بنابراین، با اجرای تلاش میکند محیط کاری حمایتی و انگیزشی ایجاد کند که در آن مشارکتها و رفاه کارکنان مورد توجه قرار گیرد.
مدیریت منابع انسانی (HRM)
مدیریت منابع انسانی (HRM) یک روش استراتژیک و منظم برای اداره موثر نیروی کار در شرکت ها و سازمان ها است که به منظور اتخاذ امتیاز رقابتی طراحی شده است. هدف اصلی این مدیریت، افزایش عملکرد کارکنان در راستای اهداف استراتژیک کارفرماست. مدیریت منابع انسانی بر مدیریت افراد در سازمان تمرکز دارد و سیاستها و سیستمهای لازم برای این کار را تنظیم میکند.
وظایف دپارتمانهای منابع انسانی شامل نظارت بر طراحی و ارائه مزایای کارکنان، فرآیندهای استخدام، آموزش و توسعه، ارزیابی عملکرد و مدیریت پاداش است. این بخش همچنین به تغییرات سازمانی و روابط کاری، از جمله تطبیق سیاستهای سازمان با الزامات قوانین دولتی و توافقات جمعی، رسیدگی میکند.
هدف اساسی منابع انسانی این است که اطمینان یابد سازمان از طریق سرمایه انسانی خود به موفقیت دست خواهد یافت. متخصصان این حوزه بر اجرای سیاستها و فرآیندهای مربوط به کارکنان تمرکز میکنند و میتوانند در زمینههایی همچون جذب و استخدام، آموزش و توسعه، و حفظ روابط کارکنان و مزایا تخصص داشته باشند. متخصصان آموزش و توسعه وظیفه دارند تا از آموزش و پیشرفت مستمر کارکنان اطمینان حاصل کنند. این امر از طریق ارائه برنامههای آموزشی، ارزیابی عملکرد و سیستمهای پاداشدهی انجام میشود. روابط کارکنان نیز با مسائل مربوط به نقض سیاستها مانند تبعیض یا آزار در محل کار سروکار دارد.
وظایف مدیریت منابع انسانی (HR)
مدیریت منابع انسانی (Human Resources) در سازمان ها شامل تعدادی وظایف کلیدی است که به شرح زیر است:
برنامه ریزی نیروی کار
روشی سیستماتیک و منظم و مبتنی بر داده برای تضمین اینکه تعداد و نوع کارکنان مناسب در سازمان حضور دارند تا از بروز مشکلاتی مانند کمبود یا اضافه کاری جلوگیری شود.
جذب نیرو و استخدام
یکی از وظایف مهم مدیریت منابع انسانی در یک دپارتمان فرآیند یافتن و استخدام بهترین متقاضیان برای پستهای شغلی است. این شامل تهیه توصیف شغلی، مرور رزومهها، انتخاب کاندیداها، برگزاری مصاحبهها، ارائه پیشنهاد شغلی و معرفی کارمند جدید به سازمان است.
مدیریت عملکرد کارکنان
مدیریت مداوم عملکرد کارکنان و تطابق آن با اهداف سازمان. این وظیفه شامل تعیین و توضیح مسئولیتهای شغلی، انتظارات و اولویتها است.
آموزش منابع انسانی
از وظایف مهم مدیریت منابع انسانی فراهم کردن فرصت هایی برای ارتقا مهارت ها و دانش کارکنان به منظور بهبود عملکرد آن ها در سازمان است که در نهایت منجر به موفقیت کلی سازمان می شود.
نظام پاداش و خدمت
بخش اساسی از مدیریت منابع انسانی، شامل ارائه حقوق، مزایا و پاداش های مختلف است. این نظام شامل تمام برنامهها و سیاستهایی است که برای انگیزش، تشویق و نگهداری کارکنان طراحی شده است. سیاست هایی که می توانند انگیزه قوی برای کارکنان و عامل انتخاب آنها برای کار در یک سازمان باشند.
حفظ و مدیریت روابط صنعتی
یکی دیگر مسئولیت های مهم مدیریت منابع انسانی یک سازمان، حفظ و مدیریت روابط با اتحادیهها و گروههای کارگری برای شناسایی و حل مشکلات قبل از تشدید آنها، به ویژه در مواقع بحرانی مانند اخراجها می باشد.
ارزیابی نقش ها
مقایسه و تحلیل تیم های مختلف و ارزیابی عوامل مختلف مانند کیفیت و در دسترس بودن کارکنان، محل کار، ساعات کار و میزان ارزش هر شغل برای سازمان ها.
سلامت و ایمنی
مدیریت منابع انسانی باید تضمین کند محیط کار مطابق با استانداردهای سلامت و ایمنی است تا از بروز آسیبها و مشکلات بهداشتی جلوگیری شود.
آموزش و توسعه منابع انسانی (HRD)
آموزش و توسعه منابع انسانی (HRD) بخشی از مدیریت منابع انسانی (HRM) است که به تقویت و بهبود مهارت ها و دانش کارکنان در محل کار می پردازد. این بخش به عنوان یک استراتژی برای افزایش کارایی و بهرهوری سازمان با ارتقاء قابلیتهای کارکنان عمل میکند. هدف HRD این است که کارکنان را برای ارتقاء رضایت خود و مشتریان به خوبی آماده کند.
این حوزه به فعالیت هایی مربوط می شود که به رشد و پیشرفت کارکنان کمک می کند و بر تسریع در توسعه مهارت ها تمرکز دارد. مسئولیت HRD این است که اطمینان حاصل کند کارکنان دارای دانش و مهارتهای لازم برای انجام مؤثر و کارآمد وظایف خود هستند.
متخصصان منابع انسانی به طور ویژه و موثر بر سه اصل تمرکز دارند:
- آموزش و توسعه منابع انسانی: ارتقاء سطح دانش و مهارت مورد نیاز سازمان برای سمت ها و مسئولیت های آینده
- توسعه سازمان: ارتقا و بهبود اثر بخشی سازمانی و رفاه طی تغییرات خرد و کلان
- ارتقاء و توسعه شغلی: اصلاح و ارتقاء برنامه ریزی و مدیریت شغلی فردی از طریق راهنمایی و مشاوره با منتور مورد نظر
اهمیت آموزش و توسعه منابع انسانی
آموزش و توسعه منابع انسانی نقش حیاتی در موفقیت و پایداری سازمان ها دارد. با ارائه آموزش های مستمر و فرصت های توسعه، سازمان ها می توانند مهارت ها و دانش کارکنان خود را به روز نگه دارند که این امر به بهبود عملکرد فردی و گروهی و افزایش بهره وری منجر می شود. علاوه بر این موضوع، برنامه آموزشی به کارکنان کمک می کند تا با تغییرات و چالش های جدید سازگار شوند و توانایی های خود را ارتقا دهند.
این فرآیند نه تنها به توسعه شغلی کارکنان کمک میکند، بلکه انگیزه و رضایت آنها را نیز افزایش میدهد. بهبود مهارتها و دانش کارکنان موجب تقویت مزیتهای رقابتی سازمان و بهبود کیفیت محصولات و خدمات میشود. همچنین، سرمایهگذاری در آموزش و توسعه منابع انسانی به کاهش نرخ ترک شغل و جذب استعدادهای جدید کمک میکند. بهطور کلی، آموزش و توسعه منابع انسانی به عنوان یک استراتژی کلیدی برای دستیابی به اهداف سازمانی و ارتقای رفاه کارکنان عمل میکند.
آینده سازمان در صورت عدم آموزش و توسعه منابع انسانی
سازمان ها و دپارتمان هایی که به بحث آموزش و توسعه منابع انسانی خود اهمیتی نمی دهند، ممکن است با کاهش بهرهوری و کارایی کارکنان روبهرو شوند، زیرا بدون بهروزرسانی مهارتها و دانش، کارکنان نمیتوانند با تغییرات سریع بازار و تکنولوژی سازگار شوند. همچنین، عدم توجه به توسعه فردی میتواند به کاهش انگیزه و رضایت شغلی منجر شود، که این خود ممکن است به افزایش نرخ ترک شغل و هزینههای بالای جذب و آموزش کارکنان جدید منجر شود.
سازمانهایی که بر آموزش و توسعه تمرکز ندارند، ممکن است نتوانند به درستی از استعدادها و پتانسیلهای موجود استفاده کنند و در نتیجه، فرصتهای رقابتی را از دست بدهند. همچنین، این سازمانها ممکن است در مواجهه با چالشها و تغییرات بزرگ مانند بحرانهای اقتصادی یا تغییرات بازار ضعیف عمل کنند، چرا که کارکنان آنها بهطور مؤثر برای این تغییرات آماده نشدهاند.
در نهایت، عدم توجه به آموزش و توسعه منابع انسانی میتواند به افت کیفیت محصولات یا خدمات، ضعف در نوآوری، و مشکلات در روابط با مشتریان و شرکا منجر شود. این مشکلات میتوانند به کاهش اعتبار و آسیب به جایگاه سازمان در بازار منجر شوند، که در بلندمدت به کاهش سودآوری و بقای سازمان منتهی خواهد شد.
خدمات سان اوج پویان اسپادانا در این زمینه
شرکت سان اوج پویان اسپادانا جهت ارتقا دانش فردی و سازمانی، در حوزه آموزش منابع انسانی، خدمات زیر را ارائه می دهد:
- نیازسنجی آموزش (Training Needs Assessment): فرایند شناسایی نیازهای مهم و فراهمآوری راههای رفع آن نیازها برای آموزش و بهسازی عملکرد بهتر مدیران و کارکنان
- برگزاری دوره های آموزشی (Holding Educational Courses): فرآیند انتخاب مجری مناسب، هماهنگی ها برگزاری کلاس و …
- تهیه و تدوین بسته های آموزشی (Education Package): شناسایی نیازها و الزامات آموزشی، شناسایی ارائه دهندگان برتر، ایجاد بسته های آموزشی و …
- ارزیابی اثر بخشی آموزشی (Educational Effectiveness): تعیین میزان مهارتهای ایجاد شده در اثر آموزشها برای دستیابی به هدفهای مشخص شده، تعیین میزان ارزش افزوده آموزشی، تعیین میزان بهبود شاخص های موفقیت کسب و کار